علت ایجاد زلزله فیروزکوه/ شرق تهران زلزله خیز تر از غرب آن است
تاریخ انتشار: ۶ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۷۶۸۹۰۵
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان نقشهبرداری کشور، حمیدرضا نانکلی رئیس اداره ژئودزی و ژئودینامیک این سازمان، گفت: با توجه به نرخ تغییرات تنش و تنش افزایش یافته، احتمال وقوع فوج لرزهای (زلزلههای گروهی) مشابه زمین لرزه ۲۲ تیرماه سال جاری در فیروزکوه احتمالاً تا ۱.۵ سال دیگر خواهد بود.
وی افزود: روز ۲۲ تیرماه سال جاری ۱۸ زمینلرزه با بزرگای ۲.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نانکلی با بیان اینکه فاصله محدوده تجمع زلزلههای جنوب غربی فیروزکوه، با زلزله ۵.۱ در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه دماوند و پسلرزههای آن، حدود ۵۵ کیلومتر و در سمت شرقی آن واقع میباشد؛ گفت: خوشه لرزهای فیروزکوه در حدود ۱۰ کیلومتری جنوب گسل «مشاء» واقع شده وفاصله این خوشه تا مرکز تهران ۱۱۰ کیلومتراست. گسل فیروزکوه با گسل مشا در ۳۰ کیلومتری جنوب غرب شهر فیروزکوه نیز تلاقی دارد و در واقع ادامه شرقی گسل مشا به گسل فیروزکوه میرسد. شرق تهران، محل تلاقی گسلهای مشا و گسل شمال تهران و از آن طرف پهنه تلاقی قطعه خاوری گسل "مشا" با بخش باختری پهنه گسلی "فیروزکوه" است. این ناحیه یکی از مهمترین نواحی فعال و لرزه خیز در اطراف شهر تهران است که موجب شده تا رخداد زلزلهها در شرق شهر تهران نسبت به غرب آن به مراتب بیشتر باشد.
رئیس اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشهبرداری کشور علل زلزله ۲۲ تیرماه فیروزکوه را در قالب سه فرضیه بررسی کرد و گفت: این زمین لرزهها همان خردلرزهها و تداوم لرزشهایی هستند که در این منطقه همواره بهعنوان یک منطقه لرزهخیز و فعال به لحاظ لرزهای رخ میدهد. کمااینکه در مناطق مختلف اطراف تهران از جمله حوالی فیروزکوه، همواره و بهصورت روزانه چند خردلرزه به ثبت میرسد که بسیاری از آنها به دلیل خردمقیاس بودن از سوی ساکنان این مناطق حتی احساس نیز نمیشوند و از سوی زلزلهشناسان نیز مورد توجه قرار نمیگیرند.
نانکلی خاطر نشان کرد: در طی ۲۰ سال گذشته در این منطقه زلزلههایی رخ داده که به صورت خوشهای با این شدت رخ نداده است. به عنوان نمونه میتوان به سالهای ۹۴ -۹۵-۹۶-۹۸ به ترتیب با بزرگی ۴.۶-۲.۴-۴.۳-۲.۶. اشاره کرد. ازبین این زلزلهها سال ۹۵ تعداد ۶ زلزله با بزرگای بین ۱.۹ تا ۲.۴ از ساعت ۱۴ و ۱۰ دقیقه تا ساعت ۱۹ و ۵۸ دقیقه در منطقه جنوب غربی فیروزکوه در منطقه تلاقی مهم ساختاری در جنوب البرز رخ داده است.
وی در ادامه با طرح فرضیه دیگری از علت وقوع زلزله فیروزکوه بر این باور است که این زمین لرزهها میتواند پیشلرزه زمین لرزههای بزرگتری محسوب شود.
این مقام مسئول در سازمان نقشهبرداری کشور، از وقوع ۱۸ لرزه کوچک ۶ عدد بالای ۲.۵ ریشتر و۱۲ عدد کمتر از ۲.۵ ریشتر در ۲۲ تیرماه در فیروزکوه خبر داد و افزود: با توجه به رخداد زلزلههای بزرگ کشورو خوشهای بودن زلزلههای اخیر فیروزکوه بعید است که این زلزلهها پیشلرزه زلزله بزرگتری باشد. پیشلرزهها معمولاً به صورت خوشهای رخ نمیدهند و تک لرزه هستند. با توجه به پراکندگی خیلی محدود خرد لرزهها و روند آنها به صورت شمالی –جنوبی احتمال لغزش جدید در اثر تحریک نیز وجود ندارد.
نانکلی زمین لرزههای خوشهای فیروزکوه را ناشی ار تنش انتقالی زلزله ۱/ ۵ ریشتری روز ۱۹ اردیبهشت ۹۹ دماوند دانست و گفت: زمین لرزهها میتوانند با همدیگر بر هم کنش داشته باشند و این موضوع میتواند منجر به توالی زمین لرزهها وخوشهبندی و رخداد پس لرزهها گردد. برانگیختگی تنش بدین صورت است که گسلها به تنشی که از گسلها یا زمین لرزههای مجاور دریافت میکنند؛ پاسخ میدهند. حرکت بلوکهای دو طرف یک گسیختگی باعث ایجاد تغییر در تنش ایستایی محیط اطراف آن میشود. این تغییر تنش روی سطوح گیرنده اطراف گسیختگی دارای دو مؤلفه نرمال و برشی میشود. معیار کلمب یکی از معیارهایی است که گسیخته شدن نو پدید و به جنبش در آمدن گسلهای قدیمی را در حال شکننده و در محیط الاستیک تحت تأثیر تنش کنترل میکند که تابع هر دو تنش نرمال وبرشی اعمال شده روی سطوح گیرنده است.
وی افزود: وقوع زمین لرزه نزدیک به هم در زمان و مکان که به صورت خوشهای لحاظ میشود براساس تئوری انتقال تنش و اثر متقابل آن محاسبه میشود، تنش انباشته شده در روی یک گسل به عنوان کلیداصلی به منظور آغاز گسیختگی در نظر گرفته میشود و در هنگام وقوع زلزله به سادگی از بین نمیرود. تنش آزاد شده از یک گسل هر چند اندک، میتواند تنش را روی گسلهای مجاور و نزدیک تا صد کیلومتر افزایش یا کاهش دهد و باعث ایجاد گسیختگی و زلزله یا تأخیر درزمان رخداد شود. برای این منظور نرخ بلند مدت تنش تکتونیکی بر روی یک گسل فعال باید مشخص باشد. انتقال تنش مثبت (یعنی افزایش تنش) میتواند چرخه لرزهای گسل را به طور موقت اصلاح کند و زلزله بعدی را با یک دوره زمانی T پیش ببرد و بر عکس کاهش تنش باعث تأخیر در گسیختگی و زمان وقوع زلزله میشود(دوران آرامش).
نانکلی خاطر نشان کرد: آنچه در زلزله اردیبهشت ماه ۹۹ مشا رخ داده است در اثر تجمع تنش فعال ناشی حرکات صفحه تکتونیکی AR-EU در طول زمان و غلبه این تنش بر استحکام بلوک گسلی مشا و شکست آن(تنش برشی برتنش ناشی از اصطحکاک غلبه کرده) گسیختگی ایجاد ولغزش برروی صفحه قطعه گسلی مشا انجام شده است. در این حالت انتقال تنش به سمت دم گسل و گسلهای مجاور و قسمت پایین و بالای پوسته منتقل شدند. میزان تنش قبل از زلزله و آغاز گسیختگی بر روی این قسمت از گسل مشا ۸.۷ مگا پاسگال میباشد. در این حالت تنش برشی بر تنش قبل از زلزله غلبه کرده و جابجایی در صفحه گسل رخ داده. افت تنش در این زمین لرزه ۱.۵۶ مگا پاسکال و تنش انتقالی ۰.۰۱۵ مگا پاسکال است که معادل ۱۵/ ۰ بار میشود و این افزایش تنش باعث افزایش نرخ لرزه خیزی و رخ داد آن به میزان ۳ برابر نسبت به سال ۹۵ شده است.
وی در خاتمه گفت: به نظر میرسد که پهنه گسلی فیروزکوه در خاتمه چرخه لرزهای بوده و با این تحریک و افزایش تنش زودتر از زمان رخداد اصلی پاسخ داده است. با توجه به نرخ تغییرات تنش و تنش افزایش یافته، فوج لرزهای بعدی احتمالاً تا ۱.۵ سال دیگر خواهد بود.
کد خبر 4984529منبع: مهر
کلیدواژه: زلزله گسل فعال گسل مشا سازمان زمین شناسی ویروس کرونا قیمت دلار بورس بانک مرکزی ایران وزارت صنعت معدن و تجارت قیمت نفت وام ودیعه مسکن تولید نفت مصرف برق قیمت طلا وزارت جهاد کشاورزی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی ایالات متحده آمریکا مالیات بر خانه های خالی زمین لرزه ها ۲۲ تیرماه زلزله ها خوشه ای لرزه ای رخ داده گسل ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۷۶۸۹۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وقوع زلزله در سیرج / کرمان لرزید
به گزارش تابناک، حودود ساعت ۱۷:۰۵ عصر امروز لزله نسبتاً شدیدی شهر کرمان را لرزاند.
در همین حال، بنا بر اعلام مرکز لرزه نگاری کشوری، ساعت ۱۷:۰۴ عصر امروز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳، ززمین لرزهای به بزرگی ۴.۶ ریشتر در عمق ۱۰ کیلومتری زمین در حوالی سیرج کرمان روی داد.
این زمین لرزه در عرض جغرافیایی ۳۰.۴۰۴ و طول جغرافیایی ۵۷.۳۹۹ روی داد.
بنا بر این گزارش، کانون زلزله در ۲۷ کیلومتری سیرچ، ۲۹ کیلومتری شهداد، و ۳۴ کیلومتری شهر کرمان بوده است.